Thứ Năm, 15 tháng 9, 2011

KHỐI TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN TOÁN – TIN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN 40 NĂM XÂY DỰNG VÀ TRƯỜNG THÀNH

KHỐI TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN TOÁN – TIN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN 40 NĂM XÂY DỰNG VÀ TRƯỜNG THÀNH

CÁC MỐC SON LỊCH SỬ
Cách đây 40 năm Đảng và Nhà nước đã thấy được tầm quan trọng của Toán học và đặc biệt là sự cần thiết phải chuẩn bị lực lượng Khoa học Kỹ thuật tài năng cho công cuộc xây dựng đất nước sau này. Chính vì lẽ đó, tháng 9 năm 1965, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã ký quyết định thành lập lớp Toán “đặc biệt ” đặt tại Khoa Toán, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Lớp có nhiệm vụ phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng những học sinh năng khiếu Toán học, tạo nguồn đào tạo đội ngũ những nhà khoa học tài năng cho đất nước sau này.
Ban đầu chỉ có một lớp với 38 học sinh, tới nay Khối Trung học phổ thông chuyên Toán – Tin Trường Đại học Khoa học Tự nhiên đã phát triển vượt bậc, trở thành một trung tâm đào tạo học sinh năng khiếu Toán – Tin hàng đầu của Việt Nam.
Nhìn một cách tổng quát lịch sử phát triển của Khối có thể chia thành ba giai đoạn:
1/ Từ 1965 đến 1970: Giai đoạn khởi đầu.
2/ Từ 1971 đến 1990: Giai đoạn xây dựng và trưởng thành.
3/ Từ 1991 đến 2005: Giai đoạn đổi mới và phát triển .

1/ Giai đoạn khởi đầu (từ 1965 đến 1970)
Mỗi năm Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội tuyển một lớp khoảng 30 học sinh giỏi từ các đội tuyển ở các tỉnh và thành phố Miền Bắc lên nơi sơ tán của Trường tại Đại Từ – Thái Nguyên để học tập. Khoa Toán có ký hiệu liên lạc thời chiến là A và lớp toán đặc biệt ký hiệu là A0 (A không).
Tham gia giảng dạy cho chuyên Toán là các thầy giáo giàu nhiệt tình và kinh nghiệm của tất cả các khoa trong trường, đặc biệt là của khoa Toán như các thầy Hoàng Tuỵ, Hoàng Hữu Đường*, Nguyễn Thừa Hợp, Nguyễn Bác Văn, Phạm Văn Điều* , Phạm Tấn Dương* , Phan Đức Chính, Lê Đình Thịnh, Nguyễn Duy Tiến...
Vượt lên những gian khổ của chiến tranh, những học sinh mới 15 tuổi, xa gia đình đã sống tự lập, đoàn kết, say mê học tập và đạt được những kết quả cao trong học tập như khoá 2 có 09 học sinh đạt giải quốc gia.
Ngày nay những học sinh xuất sắc của giai đoạn ban đầu gian nan ấy đã trở thành những nhà khoa học, những cán bộ lãnh đạo như GS.TSKH Trần Văn Nhung – Thứ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo, GS.TSKH Đào Trọng Thi – Uỷ viên Trung ương Đảng, Giám đốc ĐHQG Hà Nội.

2/ Giai đoạn xây dựng và trưởng thành (từ 1971 – 1990)
Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội đã lựa chọn những sinh viên tốt nghiệp giỏi từ Liên Xô, Đông Âu về nước, những sinh viên giỏi của các Khoa Toán, Lý, Văn, … và những giáo viên giỏi từ các tỉnh để lập nên bộ môn chuyên Toán với 12 giáo viên, trong đó một nửa là giáo viên Toán. Chủ nhiệm Bộ môn là Ông Phạm Văn Điều.
Tài liệu giảng dạy được sưu tầm, biên soạn, xuất bản đáp ứng lòng mong mỏi của đồng nghiệp và học sinh trong cả nước như các cuốn sách:
+ Vô địch Toán Mátxcơva (3 tập) , Vô địch Toán quốc tế (2 tập) – xuất bản năm 1970,
bản dịch của PGS.TS Lê Đình Thịnh.
+ Tuyển chọn các bài toán Đại số sơ cấp – NXBGD 1986 của PGS.TS Phan Đức Chính.
+ Bộ sách 3 tập: Một số Phương pháp Chọn lọc giải các bài toán sơ cấp – NXBGD 1982 do các giáo viên chuyên Toán tham gia biên soạn được coi là cẩm nang dạy Toán phổ thông, được đồng nghiệp và bạn đọc đánh giá cao, thường xuyên được tái bản.
+ Bất đẳng thức – NXBGD 1993 của PGS.TS Phan Đức Chính.
+ Một số phương pháp giải phương trình và bất phương trình - NXBGD 1984, Phương trình hàm - NXBGD 1998, Đa thức đại số và phân thức hữu tỷ - NXBGD 2001, ... của GS.TSKH. Nguyễn Văn Mậu.
Tập thể giáo viên của khối luôn cố gắng tự nâng cao trình độ chuyên môn, đổi mới phương pháp giảng dạy, tận tuỵ giáo dục và quản lý học sinh. Gần một nửa số cán bộ của Khối hiện là Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.
Năm 1974, lần đầu tiên đoàn học sinh Việt Nam tham dự thi Olympíc Toán học Quốc tế tại Cộng hoà Dân chủ Đức, học sinh Hoàng Lê Minh của Khối đã được Huy chương Vàng. Từ đó, các thầy Chuyên Toán như PGS.TS Phan Đức Chính, GS.TSKH Nguyễn Văn Mậu, TS Nguyễn Vũ Lương, ThS. Phạm Văn Hùng đã nhiều năm là Trưởng, Phó đoàn đưa học sinh Việt Nam đi thi Olympic Toán quốc tế góp phần làm nên thành công tốt đẹp của đoàn học sinh Việt Nam.
Học sinh chuyên Toán của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội đã trở thành nòng cốt của đội tuyển quốc gia và các em đã đạt được những thành tích xuất sắc mà không một trường THPT nào ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương đạt được. Tiêu biểu là học sinh Đàm Thanh Sơn đạt Huy chương vàng tại Tiệp Khắc khi 15 tuổi, Nguyễn Tiến Dũng Huy chương vàng tại Phần Lan khi mới 14 tuổi. Đặc biệt Ngô Bảo Châu đạt huy chương vàng hai năm liên tiếp, năm 1988 tại Australia và năm 1989 tại Cộng hoà Liên bang Đức. Năm 2004 TSKH Ngô Bảo Châu đã được giải thưởng Clay của Viện Toán học Clay tại Boston, một trong những giải thưởng danh giá của Toán học thế giới, và năm nay, năm 2005, được đặc cách phong hàm Giáo sư.

3/ Giai đoạn đổi mới và phát triển vượt bậc (1990 - 2005).
Đáp ứng nguyện vọng học tập của thế hệ trẻ và yêu cầu bồi dưỡng nhân tài của đất nước trong thời kỳ đổi mới Khối Trung học phổ thông chuyên Toán Trường Đại học Khoa học Tự nhiên ngày càng mở rộng quy mô đào tạo, đội ngũ cán bộ giảng dạy và cơ sở vật chất.
Khối được nhà trường trang bị 07 phòng học mới khang trang, 02 phòng máy tính. Khối đã mời các thầy cô giáo có học vị và nhiệt tình của Khoa Toán- Cơ - Tin học , Khoa Vật lý, Khoa Hoá học của trường Đại học Khoa học Tự nhiên, mời các thầy, cô ở Viện Tin học điện tử, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội , Trường Đại học Kỹ thuật Quân sự, Trường Đại học Ngoại ngữ Hà Nội , … cùng tham gia giảng dạy và bồi dưỡng đội tuyển.
Các giáo viên của Khối vừa giảng dạy các lớp của chuyên Toán, vừa giảng dạy các chuyên đề bồi dưỡng Toán sơ cấp cho các giáo viên tại các tỉnh, thành như Thành phố Hồ Chí Minh, Vĩnh Phúc, Hải phòng, Hải Dương, … , vừa tự lực học tập để bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ như TS. Nguyễn Vũ Lương, TS. Nguyễn Thành Văn …
Xêmina Toán sơ cấp hàng tuần được duy trì thường xuyên từ chục năm trở lại đây là nơi để giáo viên báo cáo về những tìm tòi mới nhất trong nghiên cứu, giảng dạy Toán sơ cấp. Đề tài biên soạn giáo trình cho học sinh chuyên được nghiệm thu tốt.
Chất lượng giáo dục toàn diện được nâng cao vượt bậc, tỷ lệ tốt nghiệp phổ thông những năm 2003, 2004, 2005 đạt trên 60% loại giỏi. Em Phạm Thu Thuỷ, thủ khoa kỳ thi Tốt nghiệp THPT năm 2001, em Dương Thanh Tùng, thủ khoa kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2004 với 60/60điểm (6 môn thi).
Nhiều học sinh của Khối là thủ khoa trong các kỳ thi tuyển sinh Đại học vào các Trường ĐHKH Tự nhiên, Trường Đại học Ngoại thương, Trường Đại học Dược và nhiều em đã được cử đi học Đại học tại Công hoà Pháp, Vương quốc Anh, Australia, Singapor, Nhật Bản, …
Các thế hệ học sinh chuyên Toán coi Báo Toán học Tuổi trẻ là một tờ báo thân thiết, việc gửi bài cho Báo là nhiệm vụ và niềm vui. Nhiều em đã được giải thưởng của Báo nhân các dịp kỷ niệm 15 năm, 20 năm, 35 năm thành lập Báo.
Từ năm 1990 đến 2005 học sinh chuyên Toán Trường ĐHKH Tự nhiên đã mang về cho đất nước 40 huy chương các loại, trong đó các kỳ thi Olympic Toán học có những học sinh hai năm liền đều được huy chương Vàng như Ngô Bảo Châu, Đào Hải Long, Ngô Đắc Tuấn, Lê Hùng Việt Bảo. Em Đỗ Quốc Anh đã giành được Huy chương vàng với điểm tuyệt đối 42/42 tại Achentina. Trong kỳ thi Olympic Toán tại Hàn Quốc năm 2000, học sinh chuyên Toán của Khối đã đạt được 3 Huy chương vàng và 1 Huy chương Bạc.
Về Tin học, tính đến năm 2004 học sinh của Khối đã mang về cho đất nước 26 huy chương, trong các kỳ thi Olympíc Tin học. Đặc biệt học sinh Nguyễn Ngọc Huy đã hai lần đạt Huy chương Vàng các năm 1999 tại Thổ Nhĩ Kỳ và năm 2000 tại Trung Quốc, Phạm Bảo Sơn hai lần đạt Huy chương Bạc, Bùi Thế Duy hai lần được Huy chương Đồng.
Năm 2003 toàn bộ đội tuyển Việt Nam dự thi Olympic Tin học tại Hợp chủng quốc Hoa Kỳ đều là học sinh chuyên Tin của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên và đều được giải.
Hiện nay nhiều em đã trở thành những sinh viên xuất sắc tại hệ đào tạo Cử nhân Khoa học tài năng của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, hay Kỹ sư tài năng của trường Đại học Bách Khoa Hà Nội.
Kỷ niệm về những năm tháng say mê học tập và về những chuyến tham quan Đền Hùng, Côn Sơn Kiếp Bạc, những đêm lửa trại tại Bavì, rừng Cúc Phương, những Festival tưng bừng của Khoa Toán- Cơ - Tin học, những trận đấu bóng sôi nổi giữa các Khối chuyên sẽ còn theo các em trong suốt cuộc đời .
Làm nên những thành công của chuyên Toán Trường Đại học Khoa học Tự nhiên trong 40 năm qua trước hết là nhờ đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng và Nhà nước, sự quan tâm ngày càng có hiệu quả của các cấp lãnh đạo, của Khoa Toán, của Trường Đại học Tổng Hà Nội hợp nay là Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, nhờ sự nỗ lực phấn đấu kiên cường, bền bỉ của các thế hệ thầy trò Khối Trung học phổ thông chuyên Toán – Tin học.
Các phần thưởng cao quý mà Khối đã được Đảng và Nhà nước trao tặng là:

* Huân chương Lao động hạng Ba năm 1985
* Huân chương Lao động hạng Nhì năm 1995
* Huân chương Lao động hạng Nhất năm 2000.
* Huân chương Độc Lập hạng Ba năm 2005.
* Anh hùng Lao động năm 2005.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét